آبریزش دهان

آبریزش دهان(خروج آب دهان یا خروج زیاد ترشحات دهانی) وضعیتی آزاردهنده است که در آن فرد بطور متعمد یا ناخواسته مقدار زیادی ترشحات دهانی را از دهان خارج می‌کند. این ترشحات شامل ترشحات آبدار (ترشحات آبی و بی‌رنگ) و ترشحات لعابی (ترشحات کهکشانی) می‌باشند. آبریزش دهان ممکن است به صورت موقت یا مزمن رخ دهد و می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات دهانی، مشکلات گوارشی یا بیماری‌های دیگر باشد.

علل آبریزش دهان:

کاهش تولید بزاق:
بزاق یک ماده مهم است که توسط غده‌های بزاقی در دهان تولید می‌شود که کاهش تولید آن می‌تواند به عوامل زیر برگردد:

بیماری‌های عفونی:

عفونت‌های دهانی مانند التهاب لثه، عفونت‌های خمیری (کاندیدیازیس) و عفونت‌های دهانی دیگر می‌توانند به کاهش تولید بزاق در نتیجه آبریزش دهان منجر شوند.
بیماری‌های سیستمیک: برخی بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت، بیماری سارکوئیدوز، بیماری‌های اتوایمیون و بیماری‌های گوارشی از عامل‌های دیگر کاهش بزاق هستند.
عوامل دارویی: برخی داروها، مانند داروهای ضدانعقاد (مثل آنتی‌کولینرژیک‌ها)، داروهای ضدآلرژی (مثل آنتی‌هیستامین‌ها) و داروهای ضداضطراب می‌توانند به کاهش تولید بزاق و آبریزش دهان منجر شوند.
عوامل تحریک‌کننده:
برخی عوامل تحریک‌کننده می‌توانند ترشح بیش از حد بزاق را تحریک کرده و آبریزش دهان را ایجاد کنند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
• مصرف برخی مواد غذایی، ترشحات دهانی را تحریک می‌کند. به عنوان مثال، ترشی، تمشک، لیمو و مرکبات ممکن است باعث افزایش ترشح بزاق بشوند.
• استرس و اضطراب: استرس و اضطراب می‌توانند سیستم عصبی سمپاتیک را فعال کرده و ترشح بزاق را افزایش دهند.
• عوامل تحریک‌کننده دیگر: عواملی مانند سرما، گرما، تنفس از دهان، سیگار کشیدن و مصرف الکل می‌توانند به آبریزش دهان و ترشح بزاق بیش از حد منجر شوند.

عوامل متفرق:
دلایل دیگری همچون دستگاه دهانی نامتعادل، ضربه‌ها و صدمها به غدد بزاقی، دیابت، بیماری سارکوئیدوز، بیماری‌های اتوایمیون، بیماری‌های گوارشی و برخی ازداروها منجر به آبریزش دهان میشوند.

 

علائم آبریزش دهان:

• دهان خشک:
اگر فرد پس از آب خوردن و مصرف غداهای مرطوب، احساس خشکی دهان یا تشنگی زیاد کند؛ ممکن است دچار آبریزش دهان بشود.

• سختی در بلعیدن و گفتار:

آبریزش دهان می‌تواند باعث کاهش میزان بزاق شود که نتیجه آن سختی در بلعیدن غذا و گفتار میشود.

• تغییر در طعم و بوی دهان:

در برخی موارد، آبریزش زیاد دهان منجر به تغییر طعم و بوی دهان شود. ممکن است غذاها و نوشیدنی‌ها به طرز غیرعادی‌ای به نظر برسند و طعم دلنشینی برای فرد ندهند.

• التهاب و تحریک دهان:

به دلیل کاهش میزان بزاق، دهان ممکن است به طور معمولتر و آسانتر تحریک شود. این می‌تواند به التهاب لثه، ترشح زیاد ترشحات خمیری، خارش دهان و التهابات دهانی دیگر منجر شود.

• عفونت‌های قارچی:

با کاهش بزاق، محیط دهانی آسیب‌پذیرتر می‌شود و عفونت‌های قارچی مانند عفونت خمیری (کاندیدیازیس دهانی) احتمالاً ایجاد می‌شود. این عفونت می‌تواند علائمی مانند خارش، سوزش و ترشح سفید رنگ در دهان را به همراه داشته باشد.

در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است فرد با پزشک خود مشورت کند. پزشک می‌تواند علت آبریزش دهان را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسب را برای او تعیین کند.

 

 

آیا آبریزش دهان میتواند نشانه بیما‌ری‌های دیگر در بدن باشد؟
در واقع، آبریزش دهان ممکن است به عنوان یک علامت غیر اختصاصی در برخی از بیماری‌ها و مشکلات سیستمیک (مرتبط با کل بدن) ظاهر شود. در صورتی که آبریزش دهان مزمن و بیش از حدی داشته باشید و با علائم دیگر همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات زیر باشد:
بیماری‌های عفونی: برخی بیماری‌های عفونی مانند عفونت‌های مزمن تنفسی، عفونت‌های انتقالی، عفونت‌های دهان و لثه، و عفونت‌های مزمن دندانی می‌توانند باعث آبریزش دهان شوند.
بیماری‌های گوارشی: برخی بیماری‌های گوارشی مانند بیماری‌های کبدی، کم‌کاری تیروئید، اختلالات گوارشی (مانند سندرم روده تحریک‌پذیر) و مشکلات کلیوی می‌توانند با آبریزش دهان همراه باشند.
بیماری‌های عصبی: برخی بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون، آلزایمر، اسکلروز چندگانه و بیماری هانتینگتون می‌توانند از عوامل آبریزش دهان بشوند که با کاردرمانی و گفتار درمانی باید این بیماری‌ها را کنترل کنیم.
بیماری‌های ایمنی: بیماری‌هایی مانند بیماری بکترون، سندرم سرگردان و بیماری سوگرن که از این گروه بیماری هستند ممکن است با آبریزش دهان همراه شوند.
بیماری‌های مزمن: برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری کرون و بیماری لوپوس نیز می‌توانند آبریزش دهان را تسریع کنند.

توجه داشته باشید که آبریزش دهان تنها یک علامت است و برای تشخیص دقیق باید به ارزیابی توسط پزشک یا دندانپزشک متخصص مراجعه کرد. آنها با بررسی علائم دیگر، سوابق پزشکی و انجام آزمایش‌های لازم، می‌توانند علت آبریزش دهان را مشخص کنند و شما را برای درمان راهنمایی کند.

روش‌های درمان آبریزش دهان

درمان آبریزش دهان بستگی به علت اصلی آن دارد. ابتدا باید علت آبریزش دهان توسط پزشک یا دندانپزشک تشخیص داده شود و با توجه به آن روش‌های درمانی پیشنهاد شود.
تغییرات در رفتار و سبک زندگی: در برخی موارد، تغییر رفتارهای مرتبط با آبریزش دهان می‌تواند موثر باشد. به‌عنوان مثال، از روش‌های زیر می‌توان استفاده کرد:
آب زیادی بنوشید تا دهانتان رطوبت داشته باشد.
از آب‌میوه‌ها و شیرینی‌های قندی استفاده کنید تا تولید ترشحات دهانی افزایش یابد.
از مواد غذایی ترش و ترشح‌زا مانند لیموترش و آب لیمو استفاده کنید.
درمان علل زمینه‌ای: اگر آبریزش دهان ناشی از بیماری‌های دیگری مانند التهاب لثه، عفونت دهانی، بیماری گوارشی یا عوامل دارویی است، درمان علت اصلی می‌تواند بهبود آبریزش دهان را به همراه داشته باشد.
استفاده از ضد ترشح دهانی: در برخی موارد، استفاده از محصولات ضد ترشح دهانی می‌تواند موثر باشد. این محصولات شامل آب دهان، ژل دهانی، آب‌میوه و آب‌میوه‌های خشک و آب‌پاش دهانی هستند. آنها می‌توانند رطوبت دهان را افزایش داده و آبریزش دهان را کاهش دهند.
درمان با داروها: در بعضی درمان‌ها پزشک ممکن است داروهایی مانند محرک‌های تولید ترشح دهانی یا داروهای ضد ترشح دهانی تجویز کند. این داروها می‌توانند تولید ترشحات دهانی را کنترل کنند و آبریزش دهان را بهبود بخشند.

اثر توانبخشی بر آبریزش دهان:

توانبخشی می‌تواند در درمان آبریزش دهان تأثیر مثبتی داشته باشد. با توجه به علت اصلی آبریزش دهان، کاردرمانگران حرفه‌ای کلینیک توان می‌توانند با رویکردهای مختلفی، برای درمان آن کمک کنند. در زیر، تأثیر توانبخشی در درمان آبریزش دهان را برای برخی علل مشترک آن بررسی می‌کنیم:

 

 

بیماری‌های عفونی دهان و لثه: درمان آبریزش دهان ناشی از عفونت‌های دهان و لثه، مانند التهاب لثه، می‌تواند شامل توانبخشی پس از عمل جراحی لثه، رعایت بهداشت دهانی مناسب، استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های دهانی و مراقبت‌های پس از درمان باشد. توانبخشی می‌تواند به بهبود عفونت و کاهش آبریزش دهان کمک کند.

بیماری‌های عصبی: در بیماری‌های عصبی که ممکن است باعث آبریزش دهان شوند، توانبخشی می‌تواند شامل تمرینات تقویت عضلات صورت و دهان، تمرینات تنفسی، تکنیک‌های مدیریت استرس، کاردرمانی ذهنی و روش‌های مراقبتی دهانی باشد. این تمرینات و روش‌ها می‌توانند بهبود کنترل عضلات دهان و کاهش آبریزش دهان را تسهیل کنند.

عوامل دارویی: در صورتی که آبریزش دهان ناشی از داروهای خاصی باشد، توانبخشی می‌تواند شامل تغییر در دوز یا نوع دارو، تنظیم داروهای مصرفی، استفاده از روش‌های جایگزین و مراقبت‌های دهانی خاص باشد. توانبخشی در بهترین کلینیک توانبخشی تهران می‌تواند به کاهش آبریزش دهان مرتبط با مصرف داروها کمک کند.

بیماری‌های گوارشی: در بیماری‌های گوارشی که ممکن است باعث آبریزش دهان شوند، توانبخشی می‌تواند شامل تغییر در رژیم غذایی، مدیریت استرس، مراقبت‌های دهانی خاص و در صورت لزوم، مصرف داروهای ضدگرفتگی باشد. توانبخشی می‌تواند به بهبود علایم گوارشی و کاهش آبریزش دهان مرتبط با آنها کمک کند.

مهم است که در هر صورت، توانبخشی به عنوان بخشی از برنامه درمانی کلی توسط تیم درمانی معرضه شده و توسط متخصصین مربوطه نظارت شود. همچنین، مهم است که با پزشک یا توانبخشی درمانگر خود مشورت کنید تا برنامه توانبخشی مناسب برای شما تعیین شود و نکات خاصی که باید رعایت کنید به شما آموزش داده شود.