اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی، یکی از اختلالات روانشناختی رایج است که تأثیرات مهمی بر زندگی افراد مبتلا به آن دارد. افرادی که از این اختلال رنج میبرند، تجربههای ناخوشایند و نگرانیهای شدیدی در مواجهه با موقعیتهای اجتماعی دارند. افراد مبتلا به این اختلال اغلب احساس میکنند که ناتوان در برقراری ارتباط با دیگران هستند و اغلب از شرکت در فعالیتهای اجتماعی خودداری میکنند. این اختلال میتواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر گذار باشد و نیاز به مداخله و درمان دارد.
علائم اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است با علائم و نشانههای مختلفی نمایان شود، از جمله:
• احساس نگرانی و استرس شدید قبل، حین و بعد از مواجهه با موقعیتهای اجتماعی.
• احساس خجالت، عدم اعتماد به نفس و ترس از نقد و قضاوت دیگران.
• احساس ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران و اجتناب از فعالیتهای اجتماعی.
• فشار روانی و فیزیکی شدید قبل از مواجهه با وضعیتهای اجتماعی و یا در همان موقعیت
• علائم فیزیکی مانند تپش قلب، تعریق، لرزش، درد یا فشار در قفسه سینه
• احساس ناراحتی و افسردگی مداوم مرتبط با مواقع اجتماعی
• افزایش خودپنداره منفی و افکار منفی درباره خود و تواناییهای اجتماعی.
هر فرد ممکن است تجربهها و علائم متفاوتی در اختلال اضطراب اجتماعی داشته باشد.این علائم ممکن است در هر فرد با شدت و میزان متفاوتی ظاهر شود.
در چه موقعیتهایی اضطراب اجتماعی رخ میدهد؟
اضطراب اجتماعی میتواند در مواقع مختلف و در مواجهه با وضعیتهای مختلف اجتماعی رخ دهد و بر روی زندگی روزمره فرد تأثیر بگذارد. این موقعیتها میتواند شامل موارد زیر باشد:
• در مواجهه با موقعیتهای اجتماعی ناشناخته، مانند ملاقات با افراد جدید
• در مکالمات عمومی یا عملکردهای اجتماعی، مانند گفتگوهای گروهی یا سخنرانی در جلوی مردم
• شرکت در جلسات گروهی مانند جلسات کاری، جلسات تحصیلی یا جلسات اجتماعی
• در روبهرو شدن با وضعیتهای اجتماعی خاص، مثل مصاحبههای کاری یا امتحانات
• در فضاهای عمومی مانند اتاق انتظار پر جمعیت، ایستگاههای اتوبوس یا مترو
• حضور در مراسمهای شلوغ پرجمعیت همچون عروسی، مهمانی و تشیع جنازه
• در مواجهه با وضعیتهایی که احتمال انتقاد یا قضاوت از سوی دیگران وجود دارد، مانند ارائه کار خلاقانه یا ابراز نظر در محیطهای عمومی
در نتیجه، اختلال اضطراب اجتماعی در موقعیتهایی رخ میدهد که افراد باید در معرض تعامل با دیگران قرار بگیرند.
تاثیر اختلال اضطراب اجتماعی بر زندگی فرد
اضطراب اجتماعی میتواند زندگی افراد را در بسیاری از جوانب مختلف تحت تأثیر قرار دهد. در زیر تأثیرات اصلی آن را برخی از جنبههای زندگی افراد توضیح میدهیم:
روابط اجتماعی: افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی ممکن است دشواریهای زیادی در برقراری و حفظ روابط اجتماعی داشته باشند. آنها ممکن است اجتناب کنند از شرکت در فعالیتهای گروهی، شرکت در جمعها و مراسمهای اجتماعی، و حتی ترس و نگرانی زیادی را در مواجهه با دیگران تجربه کنند. این ممکن است منجر به احساس انزوا و انزوای اجتماعی شود و روابط مؤثر تحت تأثیر قرار بگیرند.
تحصیل و شغل: اضطراب اجتماعی میتواند تأثیر مستقیمی بر عملکرد تحصیلی و شغلی داشته باشد. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در مواجهه با موقعیتهای اجتماعی در محیط تحصیلی و شغلی، مانند ارائه گزارش، مصاحبه کاری، یا حضور در جلسات گروهی، با نگرانی شدید روبرو شوند و عملکرد آنها را تحت تأثیر قرار دهد. این میتواند به مشکلات در پیشرفت تحصیلی و شغلی، از دست دادن فرصتها و کاهش اعتماد به نفس منجر شود.
سلامت روانی و جسمی: اضطراب اجتماعی میتواند تأثیرات منفی بر سلامت روانی و جسمی داشته باشد. استرس مداوم و نگرانی شدید میتواند منجر به علائم فیزیکی نظیر تپش قلب، تنگی نفس، عرقزایی، سردرد، مشکلات خواب و عصبانیت شدید شود. افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی ممکن است در معرض خطر بیشتری برای اختلالات روانی دیگر نظیر افسردگی و اضطراب عمومی قرار بگیرند.
کیفیت زندگی: اضطراب اجتماعی میتواند به طور کلی کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. این اختلال ممکن است باعث محدود شدن فعالیتهای اجتماعی، پیشگیری از تجربه تجارباجتماعی جدید، از دست دادن فرصتها و تجربیات مهم، و احساس ناراحتی و ناامیدی درباره زندگی شود. این میتواند به تدریج باعث ایزوله شدن افراد از جوامع و فعالیتهای اجتماعی شود و زندگی روزمره آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
روشهای درمان اضطراب اجتماعی
مهم است بدانید که اضطراب اجتماعی میتواند به خوبی مدیریت شود و تغییرات مثبتی در زندگی فرد ایجاد شود. با مشاوره و درمان مناسب، افراد مبتلا به این اختلال میتوانند مهارتهای مدیریت اضطراب را یاد بگیرند، اعتماد به نفس خود را افزایش دهند و روابط اجتماعی بهتری بسازند. درمان اختلال اضطراب اجتماعی شامل روشهای متنوعی است که میتواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کند. برخی از این روشها عبارتند از:
روانشناسی شناختی-رفتاری (CBT):
CBT یکی از روشهای مؤثر در درمان اضطراب اجتماعی است. این روش به شما کمک میکند تا الگوهای منفی افکار و باورهای نادرستی که ممکن است به اضطراب شما مرتبط باشند را شناسایی و تغییر دهید. با کمک تکنیکهای مختلف مانند تکنیکهای تفکر مثبت، تکنیکهای تجسم و تمرینات تعاملی، شما میتوانید مهارتهای جدیدی را در مواجهه با موقعیتهای اجتماعی آموزش ببینید و اضطراب خود را کاهش دهید.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) :
ACT یک روش درمانی است که بر تمرکز بر مقبولیت در مواجهه با اضطراب و به تعویق انداختن تغییر افکار تمرکز دارد. با استفاده از کاردرمانی ذهنی، مثل توجه به حالت حضور ذهنی، حضور در لحظه حاضر و تمرکز بر ارزشها و هدفهای زندگی، شما میتوانید با اضطراب خود کنار بیایید و به زندگی معناداری پیش بروید.
آموزش مهارتهای اجتماعی:
آموزش مهارتهای اجتماعی میتواند به شما کمک کند تا مهارتهای لازم برای برقراری روابط اجتماعی بهتر را یاد بگیرید. این شامل مهارتهای ارتباطی، مهارتهای مذاکره، مهارتهای تعاملی و مهارتهای حل مسئله است. با تمرین و تجربه در مواجهه با موقعیتهای اجتماعی، شما میتوانید اعتماد به نفس خود را افزایش دهید و به طور موثرتر با دیگران ارتباط برقرار کنید.
درمان دارویی:
در برخی موارد، ممکن است پزشک شما داروهای ضد اضطراب یا آنتیدپرسانتها را برای کنترل اضطراب اجتماعی تجویز کند. این داروهامعمولاً برای کاهش علائم اضطراب و استحکام زدایی از آنها استفاده میشوند. مهم است که توصیههای پزشک خود را در مورد استفاده از داروها رعایت کنید و به طور منظم با پزشک خود ملاقات کنید تا بهبود شما را پیگیری کند و به مشاورهای که درباره استفاده از داروها درمان اضطراب اجتماعی میدهد، عمل کنید.
هر فرد ممکن است به یک یا چندین روش متناسب با نیازهای خود نیاز داشته باشد و مهم است که انتخاب روشهای مناسب توسط یک تیم متخصص و با توجه به شرایط و ویژگیهای فردی انجام شود که در مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی شهرک غرب، به بهترین نحو انجام میشود.
در نتیجه، اختلال اضطراب اجتماعی یک واقعیت روانی است که میتواند بر زندگی روزمره فرد تأثیر گذار باشد. این اختلال باعث ایجاد استرس، نگرانی و خجالت در مواجهه با موقعیتهای اجتماعی میشود و میتواند به کاهش اعتماد به نفس و کیفیت زندگی فرد منجر شود. با این حال، امکان مدیریت و درمان این اختلال وجود دارد.