آبریزش دهان نوزاد: چرا کوچولوی شما آبشار شده؟

آبریزش دهان در نوزادان به عنوان یک مرحله طبیعی در رشد آن‌ها شناخته می‌شود و معمولاً با شروع رشد دندان‌ها و تغییرات در سیستم عصبی و حرکتی نوزاد رخ می‌دهد. اگرچه این پدیده در بیشتر موارد نگران‌کننده نیست، اما می‌تواند با مسائل دیگری مانند تحریک پوست و مشکلات در تغذیه همراه شود که در این صورت برای مدیریت صحیح تر این وضعیت، بهتر است با مراجعه به بهترین مرکز توانبخشی تهران که با داشتن مشاورین مجرب خود سبب می شوند والدین چالش های پیش آمده را راحت تر مدیریت نمایند.
در این مقاله، نگاهی جامع به دلایل آبریزش دهان نوزاد خواهیم داشت و راه‌حل‌های عملی و تخصصی برای کاهش مشکلات ناشی از آن ارائه می‌کنیم. از راهکارهای خانگی ساده تا محصولات مراقبتی و مشاوره‌های تخصصی پزشکان، تمامی نکات لازم را برای مراقبت بهینه از نوزاد در اختیار شما قرار می‌دهیم. ادامه این مقاله می‌تواند شما را در مدیریت بهتر این مسئله کمک کرده و راهکارهای مؤثر را برای آسایش بیشتر نوزادتان به شما معرفی کند.

 

 

آبریزش دهان نوزاد چیست؟

آبریزش دهان نوزاد که به آن ترشح بزاق نیز گفته می‌شود، یک وضعیت طبیعی و شایع در دوران نوزادی است. اکثرا، علت آبریزش دهان در بیداری در نوزادن در نتیجه تولید بیش از حد بزاق و عدم توانایی نوزاد برای بلعیدن آن می باشد. در این مرحله از رشد، عضلات کنترل دهان و گلو هنوز به خوبی توسعه نیافته‌اند، و این امر می‌تواند به افزایش ترشح بزاق و خروج آن از دهان نوزاد منجر شود. این وضعیت ممکن است به ویژه در دوران دندان‌درآوری نوزاد تشدید شود، زیرا افزایش ترشح بزاق ناشی از تحریک لثه‌ها و آماده‌سازی برای دندان‌های جدید است.
آبریزش دهان در نوزادان معمولاً نگران‌کننده نیست و به طور کلی با رشد و بلوغ نوزاد بهبود می‌یابد. با این حال، در موارد نادر، آبریزش دهان ممکن است به دلیل مشکلات پزشکی یا ناهنجاری‌های خاصی مانند اختلالات عصبی یا مشکلات دستگاه گوارش باشد. در صورتی که آبریزش دهان همراه با علائم دیگر مانند تب، عدم تغذیه مناسب، یا تغییرات غیرعادی در رفتار نوزاد باشد، مشاوره با پزشک کودک ضروری است تا علت اصلی بررسی شده و اقدامات لازم انجام شود.

 

 

دلایل آبریزش دهان نوزاد

آبریزش دهان در نوزادان می‌تواند به علت‌های مختلفی بروز کند. یکی از این علت‌ها رشد دندان‌ها است که باعث تحریک لثه‌ها و افزایش تولید بزاق می‌شود. از موارد دیگر می توان به آبریزش دهان کودکان در خواب اشاره کرد، که موقعی پیش می آید که کودک خوابیده است و ممکن است که بینی او مسدود شده باشد و مجبور باشد از دهان نفس بکشد، همین امر آبریزش دهان را در پی خواهد داشت. مشکلات تغذیه‌ای مانند عدم توانایی در بلعیدن صحیح نیز می‌توانند منجر به آبریزش دهان شوند. حساسیت‌ها و آلرژی‌ها به مواد غذایی یا عوامل محیطی ممکن است باعث افزایش ترشح بزاق شوند. همچنین، عفونت‌ها و بیماری‌ها مانند سرماخوردگی می‌توانند به التهاب و افزایش تولید بزاق منجر شوند.

. رشد دندان

یکی از دلایل اصلی در آبریزش دهان نوزادان، رشد دندان‌ های او است. هنگامی که دندان‌ها شروع به بیرون زدن از لثه‌ها می‌کنند، فرآیند تحریک و التهاب در لثه‌ها باعث افزایش تولید بزاق می‌شود. نوزادان به طور طبیعی با این وضعیت دست و پنجه نرم می‌کنند و معمولاً آبریزش دهان در این دوران افزایش می‌یابد.

. مشکلات تغذیه ای

مشکلات تغذیه‌ای نیز گاه منجر به آبریزش دهان نوزاد خواهد شد. اگر نوزاد قادر به بلعیدن صحیح غذا یا شیر نباشد، ممکن است بزاق بیشتری تولید شده و در نتیجه آبریزش افزایش یابد. این مشکل می‌تواند ناشی از نارسایی در مهارت‌های بلع، تغذیه نادرست یا مشکلات در ناحیه دهان و گلو باشد.

. حساسیت ها و آلرژی ها

حساسیت‌ها و آلرژی‌ها نیز عاملی تحریک کننده در آبریزش دهان در نوزادان می باشد. تحریکات ناشی از آلرژن‌ها مانند گرد و غبار، مواد غذایی خاص یا محصولات بهداشتی ممکن است باعث تحریک غدد بزاقی و افزایش ترشح بزاق شود. که این وضعیت افزایش آبریزش دهان نوزاد را در پی خواهد داشت.

. عفونت ها و بیماری ها

عفونت‌ها و بیماری‌ها نیز ممکن است به آبریزش دهان در نوزادان دامن بزنند. عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی، مثل سرماخوردگی یا آنفلوآنزا، باعث تحریک و التهاب در ناحیه دهان و گلو شده و منجر به تولید و ترشح بیش از حد بزاق می شوند. همچنین برخی بیماری‌های خاص مانند عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی ممکن است با علائم مشابه همراه باشند.

 

 

چگونه آبریزش دهان نوزاد را تشخیص دهیم؟

تشخیص آبریزش دهان در نوزادان مستلزم توجه به چندین علامت و نشانه است. این علائم می‌توانند به والدین کمک کنند تا درک بهتری از وضعیت نوزاد داشته و در صورت نیاز، اقدامات مناسب را انجام دهند. مثلا علت آبریزش دهان در بیداری برای نوزادان ممکن است زمانی اتفاق بیوفتد که او غذای تحریک کننده ی خاصی خورده باشد و این امر باعث افزایش تولید بزاق در آن شود. این مشکل می‌تواند به صورت خیس شدن مداوم لباس نوزاد یا مشکلات در تغذیه، مانند نشتی شیر از کنار دهان، نمایان شود.

. نشانه ها و علائم شایع

 اگر نوزاد به طور مداوم لباس‌ها، صورت یا محیط اطرافش را با بزاق خیس کند، این می‌تواند به معنای آبریزش دهان باشد. آبریزش دهان کودکان در خواب، وضعیتی است که معمولا در نوزاد به خوبی قابل مشاهده است. همچنین از علائم دیگر قرمزی یا التهاب در لثه‌ها می باشد که این با افزایش ترشح بزاق همراه است. زیرا بدن نوزاد برای آرام کردن لثه‌های ملتهب، بزاق بیشتری تولید می‌کند. قرمزی و تورم لثه‌ها به ویژه در نقاطی که دندان‌ها در حال بیرون زدن هستند، قابل مشاهده خواهد بود. نکته دیگری که در نشانه های شایع آبریزش دهان در نوزادان قابل ملاحظه می باشد مشکلات در تغذیه ای می باشد. نوزادانی که با مشکلات تغذیه‌ای مواجه هستند، مانند عدم توانایی در بلعیدن صحیح یا به خوبی نگه داشتن شیر در دهان، با آبریزش دهان مواجه می شوند.

. زمان مراجعه به پزشک

اگر آبریزش دهان نوزاد با علائم دیگری مانند تب بالا، بی‌قراری شدید، اختلال در خواب یا تغذیه، یا تغییرات غیرعادی در رفتار نوزاد همراه باشد، ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد و نیاز به بررسی پزشکی داشته باشد. همچنین در صورتی که آبریزش دهان به طور مداوم و شدید ادامه یابد و با درمان‌های خانگی مانند تغییرات در رژیم غذایی یا استفاده از تجهیزات مناسب، بهبود نیابد، نیاز به مراجعه به پزشک دارد. علائم همراه دیگر می توان به سرفه‌های شدید، تنفس مشکل‌دار، استفراغ، یا علائم گوارشی اشاره کرد که به نظر می‌رسد مرتبط با آبریزش دهان باشد، مراجعه به پزشک برای بررسی و درمان بهنرین راهکار می تواند باشد.

 

ریزش آب دهان نوزاد در سنین 1 تا 24 ماهگی

ریزش آب دهان در نوزادان بین یک تا دوازده ماهگی معمولا بخشی از فرآیند طبیعی رشد است. در این سنین، نوزادان در حال کشف محیط اطراف خود و هماهنگ کردن عضلات دهان و صورت خود هستند. این وضعیت می تواند به دلایلی مانند رشد دندان ها، ناتوانی در کنترل عضلات دهان، یا مشکلات بلع اتفاق بیوفتد. اما در بیشتر موارد، ریزش آب دهان به مرور و با رشد و بلوغ نوزاد کاهش می یابد.

1 تا 3 ماهگی

در دورران بین 1 تا 3 ماهگی در نوزادان معمولا ریزش آب دهان مشاهده نخواهد شد. یعنی برای نوزادان در این ماه های یک تا سه ماهه خیلی کم اتفاق می افتد که آبریزش دهان داشته باشند. اما نکته اینجاست که با رسیدن به اواخر ماه سوم می‌توان نشانه‌هایی از ریختن آب دهان را در نوزادان دید.

2 تا 6 ماهگی

این دوره معمولاً با شروع دندان‌درآوری همراه است که می‌تواند منجر به افزایش تولید بزاق و آبریزش دهان شود. تحریک لثه‌ها به دلیل درآوردن دندان‌های جدید باعث افزایش ترشح بزاق می‌شود و نوزاد ممکن است با درد لثه‌ها و آبریزش بیشتر مواجه شود.

3 تا 9 ماهگی

در این بازه سنی، آبریزش دهان ممکن است به دلیل ادامه دندان‌درآوری و شروع تغذیه با مواد جامد هم چنین غلت زدن نوزاد افزایش یابد. نوزادان در حال رشد دندان‌ها و آشنا شدن با غذاهای جدید ممکن است بیشتر با آبریزش مواجه شوند. همچنین، مهارت‌های بلعیدن و کنترل بزاق به تدریج در حال بهبود است.

4 تا 15 ماهگی

در این دوره، اکثر نوزادان دندان‌های اصلی خود را درآورده‌اند و مهارت‌های بلعیدن و کنترل بزاق بهبود یافته است. با این حال، تغییرات در تغذیه و رشد دندان‌ها می‌تواند همچنان باعث آبریزش دهان شود. نوزادان ممکن است در این بازه سنی به دلیل مشکلات تغذیه‌ای یا حساسیت‌ها، آبریزش بیشتری داشته باشند.

5 تا 18 ماهگی

در این بازه زمانی، آبریزش دهان معمولاً کاهش می‌یابد و نوزادان قادر به کنترل بهتر بزاق خود هستند. اما در برخی موارد مثل موقع غذا خوردن یا لباس پوشیدن ممکن است آب دهانش بیرون بریزد.

6 تا 24 ماهگی

تا پایان این دوره، نوزادان کنترل مناسبی بر بزاق خود پیدا می کنند و میزان آبریزش دهان به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد و می‌توان گفت تقریبا دیگر وجود ندارد. و می تواند موارد همچون بلع را به درستی انجام دهد.

 

روشهای پیشگیری و مدیریت آبریزش دهان نوزاد

برای پیشگیری و مدیریت آبریزش دهان نوزاد، روش‌های مختلفی وجود دارد که شامل راهکارهای خانگی و طبیعی، استفاده از محصولات مراقبتی، و تغییرات در رژیم غذایی است. که در ادامه مطالب توضیح مفصل تر این روش‌ها که به کاهش ترشح بزاق و بهبود راحتی نوزاد می انجامد، پرداخته شده است. البته با به کارگیری تکنیک‌های درمان اختلالات حسی از طریق بازی مثل بازی های تحریک کننده حس لامسه مانند استفاده از اسباب بازی با بافت های مختلف در این نوع کودکان، به پیشگیری و مدیریت آبریزش دهان در نوزادان کمک می نماید، که به طور موثر سبب می شود کودک بزاق خود را بهتر کنترل نماید.

 

. راهکارهای خانگی و طبیعی

برای کاهش آبریزش دهان نوزاد، روش‌های خانگی و طبیعی می‌توانند بسیار مؤثر باشند. استفاده از پارچه‌های نرم و جاذب برای پاک کردن مداوم بزاق از صورت و گردن نوزاد یکی از این روش‌ها است. همچنین، دادن مسکن‌های طبیعی مخصوص نوزادان البته با مشورت پزشک، می‌تواند به کاهش تحریک لثه‌ها و آبریزش کمک کند. استفاده از زنگ‌های دندان‌سازی نرم و سرد برای تسکین لثه‌ها نیز می‌تواند بسیار مفید واقع شود.

. استفاده از محصولات مراقبتی

برای مدیریت بهتر آبریزش دهان نوزاد، محصولات مراقبتی ویژه‌ای وجود دارد که می‌تواند سبب کنترل وضعیت آبریزش دهان نوزاد شود. پوشک‌های ضدآب و لباس‌های نوزادی با قابلیت جذب بالا از جمله این محصولات هستند که به کاهش خیس شدن لباس و پوست نوزاد کمک می‌کنند. همچنین، استفاده از کرم‌های حفاظتی برای جلوگیری از تحریک و قرمزی پوست ناشی از تماس مداوم با بزاق نیز مناسب می باشد.

. تغییرات در رژیم غذایی

تغییرات در رژیم غذایی نوزاد نیز تأثیر زیادی بر میزان آبریزش دهان او خواهد داشت. برای نوزادانی که به غذاهای جامد رو آورده اند، انتخاب غذاهای نرم و غیر تحریک‌کننده به کاهش تحریک لثه‌ها و جلوگیری از آبریزش بیش از حد کمک می کند. همچنین، به کار بردن رژیم غذایی متعادل و مناسب برای سن نوزاد سبب بهبود وضعیت کلی در او خواهد شد.

 

 

چگونه با آبریزش دهان نوزاد در مکانهای عمومی برخورد کنیم؟

اغلب مشاهده شده است که نوزدان در مکان های عمومی مدام در حال ترشح بزاق و آبریزش دهان هستند. مدیریت آبریزش دهان نوزاد در مکان‌های عمومی نیازمند برنامه‌ریزی و توجه به جزئیات است تا نوزاد راحت و بهداشتی باقی بماند. با استفاده از روش‌های مؤثر، والدین می‌توانند از بروز مشکلات اضافی جلوگیری نموده و مانع از بروز وضعیت‌های ناخوشایند دیگر شوند. رعایت نکات بهداشتی و استفاده از محصولات مناسب منجر به ایجاد تجربه‌ای راحت و بدون دغدغه برای نوزاد و والدین خواهد شد.

 نکات و ترفندهای مفید

. استفاده از ژل های مخصوص تسکین لثه.
. فعالیت و بازی هایی که باعث شود نوزاد کمتر به آبریزش دهان توجه کند.
. انتخاب غذای مناسب که نوزاد با آن حساسیت نداشته باشد.
. استفاده از پیش بند های ضد آب برای جلوگیری از خیس شدن مدام لباس نوزاد.
. همراه داشتن دستمال های نرم و جاذب
. حمل چند اسباب بازی کوچک مخصوص دندان آوری نوزاد

 نکات تخصصی پزشکان برای مدیریت آبریزش دهان نوزاد

برای درمان آبریزش دهان در نوزادان با مراجعه به بهترین کاردرمانگر تهران و همچنین مشورت نمودن با این متخصصین، می توان در زمینه رفع و کنترل مشکلات حرکتی دهان و صورت در کودک، سبب مشاهده بهبود روزافزان شرایط نوزاد شویم. پزشکان توصیه می‌کنند که والدین هنگام مواجهه با آبریزش دهان نوزاد در مکان‌های عمومی، توجه ویژه‌ای به بهداشت و مراقبت‌های شخصی داشته باشند. استفاده از محصولات مراقبتی مناسب و تعویض منظم لباس نوزاد یا استفاده از پیش بندهای ضد آب می‌تواند از ایجاد تحریک و قرمزی در پوست و همچنین کثیفی لباس نوزاد جلوگیری کند.

 

نتیجه گیری
در نتیجه، آبریزش دهان نوزادان بخشی از روند طبیعی رشد آن‌هاست و به دلایل مختلفی مانند دندان‌درآوردن یا تحریکات محیطی رخ می‌دهد. با این حال، آگاهی از علل احتمالی و استفاده از راه‌حل‌های مناسب، می‌تواند به والدین کمک کند تا این مسئله را به‌خوبی مدیریت کنند و از عوارض جانبی مانند تحریکات پوستی یا ناراحتی نوزاد جلوگیری کنند. با به‌کارگیری تکنیک‌های ساده در خانه، استفاده از محصولات مراقبتی و توجه به توصیه‌های تخصصی پزشکان، می‌توان این دوران را با کمترین مشکلات و نگرانی‌ها پشت سر گذاشت.