دلایل جویدن لباس در کودکان
کودکان نوپا معمولا چیزهایی را در دهان خود قرار می دهند و گاهی به هنگام دندان در آوردن برای کمک به آرامش و تسکین خود از مکیدن و جویدن اشیاء استفاده می کنند. با افزایش سن، از دهان خود برای کشف جهان استفاده می کنند. بسیار طبیعی است که کودکان تا سن 18 تا 24 ماهگی همه چیز را در دهان خود بگذارند. با این حال، انتظار می رود که وقتی کودک بزرگتر می شود این عمل را کاهش دهد و ترک کند.
در این مقاله راجب این موضوع مطالبی جمع آوری کرده ایم که چه علل و عواملی باعث جویدن لباس توسط کودک می شود. و همچنین به رفتارها و راهکارهایی اشاره کرده ایم که توسط بهترین مرکز کاردرمانی تهران ارائه شده است که در نهایت توانسته کمک کند تا کودک از جویدن لباس خود دست بردارد.
علتهای جویدن لباس توسط کودکان چیست؟
وقتی والدین یا اطرافیان میبینند که کودکی لباس یا وسایل دیگری مانند اسباببازی، کاغذ یا مداد خود را میجود، ممکن است باعث نگرانی آنها شود. می توان گفت که مشکلات حسی علت جویدن اشیا در کودکان می تواند باشد. بعضی از کودکان برای پاسخ به نیازهای حسی خود شروع به جویدن وسایل میکنند. در واقع، آنها ممکن است احساس کنند که نیاز دارند دهان خود را مشغول نگه دارند تا به آرامش برسند. این رفتار در برخی از کودکان ممکن است به دلیل استرس یا فشارهای محیطی نیز باشد، و جویدن به آنها کمک میکند که احساس آرامش بیشتری کنند. مهم است که والدین کودک به این موضوع مکیدن لباس توجه کنند و سعی کنند متوجه شوند که چه چیزی باعث این رفتار میشود. اگر این رفتار به مدت طولانی ادامه یابد یا باعث نگرانی شود، میتوان از متخصصان کمک گرفت تا دلایل عمیقتری که ممکن است پشت این رفتار وجود داشته باشد، بررسی شوند.
. علل حسی و فیزیولوژیکی جویدن لباس توسط کودکان
کودکان ممکن است لباسها یا وسایل دیگر را به دلایل حسی یا فیزیولوژیکی بجوند. این رفتار میتواند به دلیل نیاز به تحریک حسی باشد. در برخی موارد علت خوردن لباس توسط کودکان و همچنین جویدن وسایل می تواند این باشد که این کار به آنها کمک میکند تا احساسات حسی را مدیریت کنند یا از طریق تجربههای لمسی و دهانی به آرامش برسند. این رفتار به ویژه در کودکانی که نیاز به تحرک یا تحریک حسی دارند، شایع است. جویدن میتواند به کاهش استرس، اضطراب یا بیقراری کمک کند و به عنوان یک روش خودتنظیمی عمل کند.
. بی قراری و جویدن لباس توسط کودک
برخی از کودکانی که از بی قراری رنج میبرند، برای به دست آوردن آرامش بیشتر سعی میکنند که پیراهنهای خود را بجوند. آنها مقداری ورودی حسی میخواهند و پیراهنی که میپوشند ساده ترین و نزدیک ترین چیزی است که میتوان با آن بازی کرد. کودکان به دلیل مضطرب بودن، بی حوصله بودن یا دلایل دیگری شبیه به آن بی قراری میکنند. جویدن پیراهن نیز به آنها کمک میکند که توجه والدین، معلمان و سایر افراد را بهتر جلب کنند.
چه عواملی باعث تشدید جویدن لباس در کودکان می شود؟
عوامل مختلفی می توانند جویدن لباس در کودکان را تشدید کند. از جمله استرس و تغییرات بزرگ زندگی مانند شروع مدرسه یا مشکلات خانوادگی که می توانند بر این رفتار کودک که لباس خود را میجود بیافزاید. در برخی موارد، جویدن لباس میتواند نشانهای از مسائل رفتاری یا احساسی باشد. کودکان ممکن است از این رفتار به عنوان راهی برای مقابله با استرس، نگرانی یا تغییرات در زندگی خود استفاده کنند. به ویژه در موقعیتهایی که کودک احساس اضطراب یا عدم امنیت میکند، ممکن است به جویدن لباس روی بیاورد. همچنین، این رفتار ممکن است در واکنش به تغییرات در محیط مانند شروع مدرسه یا تغییر در روتینهای روزانه اتفاق بیفتد. در چنین مواردی، رفتار جویدن میتواند به عنوان نشانهای از نیاز به حمایت عاطفی و توجه اضافی در نظر گرفته شود.
. عوامل استرسی و احساسی
اضطراب و جویدن لباس در کودکان می تواند ریشه های مختلفی داشته باشد، که یکی از این ریشه ها ممکن است استرس و احساسات منفی در کودک باشد. تغییرات بزرگ در زندگی مانند شروع مدرسه، تغییر در خانه، یا مشکلات خانوادگی میتواند به اضطراب و نگرانی منجر شود. در این شرایط، کودکان ممکن است به جویدن لباس به عنوان یک مکانیسم مقابلهای برای آرام شدن و کاهش احساسات منفی خود روی بیاورند.
. مسائل حسی و حسی-حرکتی
مسائل دیگری مثل اختلال حسی و جویدن لباس نیز میتوانند باعث تشدید جویدن لباس شوند. کودکانی که نیاز به تحریک حسی بیشتری دارند یا به طور کلی سیستم حسی آنها به طور غیرمعمولی حساس است، ممکن است از جویدن برای برآورده کردن این نیاز استفاده کنند. به ویژه کودکانی که دچار اختلالات حسی هستند یا مشکلات در هماهنگی حرکتی دارند، ممکن است به این رفتار روی آورند.
. محیط و روتینهای روزانه
محیطهای شلوغ، شلوغیهای اجتماعی، و تغییرات در برنامههای روزانه ممکن است باعث ایجاد استرس و بیقراری شوند که منجر به افزایش رفتار جویدن میشود. به عنوان مثال، ورود به محیطهای جدید مانند کلاسهای جدید یا تغییرات در برنامههای روزانه میتواند بر رفتار کودک تأثیر بگذارد و موجب تشدید جویدن شود.
. عدم برآورده شدن نیازهای حسی
کودکانی که نیاز به فعالیتهای حسی متنوعی دارند، مانند حرکت یا لمس، ممکن است به جویدن به عنوان یک راه برای برآورده کردن این نیازها روی بیاورند. به خصوص اگر فعالیتهای دیگر برای کودک کافی نباشند یا به اندازه کافی تحریککننده نباشند، جویدن میتواند به عنوان جایگزینی برای این نیازها عمل کند.
چگونه میتوان رفتار جویدن لباس در کودکان را متوقف کرد؟
ابتدا بهتر است مشاهده شود که آیا الگوی خاصی در جویدن وسایل توسط کودکان وجود دارد یا خیر. یعنی آیا این رفتار بیشتر در خانه اتفاق میافتد یا در مدرسه؟ آیا در زمان خاصی از روز مثل صبح یا عصر بیشتر این اتفاق رخ میدهد؟ یا شاید در مواقع خاصی مانند نزدیک امتحانات یا سفرهای مدرسه این رفتار بیشتر دیده میشود. همچنین، توجه کنید که آیا کودکتان در زمانهای نگرانی یا استرس بیشتر این کار را انجام میدهد یا وقتی که به نوعی تحت فشار قرار میگیرد؟ البته می توان با مراجعه به مرکز درمان اختلال حسی درکودکان این عوامل را درست تشخیص داد و علت خوردن لباس در کودکان را درک کرد.
. رفع بی قراری کودکان با بازی درمانی
کودکانی که از روی بی حوصله بودن پیراهن خود را میجوند، گاه می توان با تهیه یک اسباب بازی یا انجام کارهای سرگرم کننده، او را مشغول کرد تا از این منصرف شود . به این ترتیب بی قراری او رفع خواهد شد و کودک دیگر به فکر جویدن لباسهایش نخواهد بود. بنابراین هنگامی که آنها را در حال جویدن پیراهن خود دیدید، به آنها یادآوری کنید که به جای آن از اسباب بازی خود استفاده کنند. درمان اختلالات حسی از طریق بازی به عنوان یک روش موثر در کاردرمانی استفاده می شود که در نهایت باعث می شود تا کودک توانایی های حسی خود را بهبود بخشد و بهتر با محیط اطراف خود تعامل داشته باشد.
.تشخیص الگوی مشخص برای جویدن لباس توسط کودکان
اگر بتوانید الگوی مشخصی پیدا کرد احتمالاً میتوان فهمید که چه چیزهایی باعث افزایش استرس یا تحریک در جویدن لباس در کودکان میشود و او برای آرام شدن شروع به جویدن میکند. اگر متوجه شدید که یک رویداد یا فعالیت خاص موجب این رفتار میشود، میتوانید سعی کنید شرایط را تغییر دهید تا آن موقعیت برای کودک راحتتر و کمفشارتر شود. همچنین میتوانید فعالیتهایی را که باعث تقویت سیستم حسی کودک میشود، به او پیشنهاد دهید، مثل فعالیتهای فیزیکی سنگین قبل و بعد از آن رویداد.
اگر متوجه شدید که این رفتار در زمان خاصی از روز بیشتر اتفاق میافتد، میتوانید از پیشنهادات مختلفی استفاده کنید تا به کودک کمک کنید در آن زمان آرامتر بماند. مثلاً انجام برخی فعالیتهای آرامبخش یا بازیهای حسی میتواند کمک کند. علاوه بر این، این روشها میتوانند به انتقال بهتر کودک از یک فعالیت به فعالیت دیگر کمک کنند، چرا که برای برخی از کودکان، بهویژه کودکان اوتیستیک، تغییر یا جابهجایی بین فعالیتها بسیار دشوار است و ممکن است باعث شود که وسایلشان را بجوند.
چه زمانی باید به متخصص برای درمان جویدن لباس در کودکان مراجعه کنیم؟
اگر کودک شما به طور مداوم لباس یا وسایل دیگر را میجود و این رفتار به مرور زمان بهبود نمییابد، یا اگر جویدن باعث آسیب به دندانها، دهان، یا وسایل میشود، ممکن است زمان آن باشد که به یک متخصص مراجعه کنید. همچنین، اگر متوجه شدید که این رفتار با مشکلات دیگری مانند اضطراب شدید، ناتوانی در تمرکز، مشکلات حسی یا تأخیر در توسعه مهارتهای ارتباطی همراه است، مشورت با یک متخصص میتواند کمککننده باشد.
متخصصان مانند کاردرمانگران با انجام تمرینات کاردمانی حسی و همچنین برنامه های درمانی دیگر، راهکار هایی مدیریت فرآیند جویدن لباس توسط کودک ارائه می دهند. آنها میتوانند با ارزیابیهای دقیق، تعیین کنند که آیا کودک نیاز به مداخلات حسی، رفتاری یا درمانی دارد یا خیر. مشورت با متخصص میتواند به شما و کودک کمک کند تا راههای مؤثری برای کاهش این رفتار و برطرف کردن مشکلات زمینهای پیدا کنید.
سخن پایانی
برخی از کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی پس از دو سالگی به جویدن اشیاء ادامه می دهند. ممکن است کودک را در حال جویدن لباس هایی مانند یقه یا آستین خود ببینید. آنها همچنین ممکن است اقلام دیگری مانند مو، مداد، اسباب بازی یا هر چیز دیگری را که به دستشان برسد بجوند. در نهایت این فرآیند قابل درمان می باشد و می توان با مداخله زودهنگام از چالش های درمان آن را رفع نمود.